فرارو- نکته حائز اهمیت در اینجاست که چهار استان گیلان، چهارمحال، همدان و لرستان نه در محدوده استان‌های خشک کشور که در گروه استان‌های پرآب و مستعد کشاورزی کشور می‌گنجند. زمینه‌های اشتغال در این چهار استان بسیار فراهم‌تر از سمنان و سیستان است، اما نحوه مدیریت این منابع مردم این استان‌ها را «بیکارترین»‌های کشور کرده است.

به گزارش فرارو؛ مرکز آمار ایران اقدام به انتشار چکیده نتایج طرح آمارگیری نیروهای کار در سال 88 نموده است. هرچند درباره آمار‌های مبتنی بر نمونه‌گیری حرف و حدیث فراوان است؛ از جمله این که جمشید انصاری عضو کمیسیون اقتصادی در این‌باره گفته بود: «روش‌های نمونه‌گیری برای استنتاجات آماری دقتشان به اندازه روش‌های سرشماری که آمارگیری به صورت خانه به خانه انجام می‌شود، نیست.»
 
معمولا در این روش‌ها آمار کمتر از آن چیزی که هست به دست می‌آید، با این حال فعلا در دنیا روشی جز این روش به کار بسته نمی‌شود. برای خواندن متن کامل گزارش مرکز آمار کلیک کنید.

درباره تعریف بیکاری نیز باید در نظر داشت که طبق تعریف سازمان جهانی کار، ملاک اشتغال، دو ساعت اشتغال در هفته است. این تعریف سازمان جهانی کار که از سوی مسئولین ایرانی نیز با استقبال روبرو شده است، بیشتر به دلیل ماشینیزه و کامپیوتری شدن مشاغل است، که صرف زمان کمتر برای انجام وظایف بیشتر را میسر نموده است. شاید به دلیل عدم تطابق تعریف‌های معیار با ملاک‌های رسمی است که معمولاً باور آمارهای منتشره سخت می‌شود.
 
از دیگر سو فراموش نکنید که نرخ بیکاری نه نسبت به کل جمعیت کشور، که نسبت به جمعیت فعال سنجیده می‌شود. این جمعیت در حال حاضر حدود 30 تا 25 میلیون نفر است.

نگاهی اجمالی به وضعیت اشتغال نشان می‌دهد که وضعیت اشتغال در سال 88، در نامطلوب‌ترین سطح خود طی 5 سال گذشته قرار داشته است. نمودار زیر توسط مرکز آمار منتشر شده است.
 

گذری بر آمار بیکاری در سال 88، به تفکیک استان‌ها
نگاهی به وضعیت استان‌ها به تفکیک نشان می‌دهد که کمترین میزان بیکاری متعلق به استان گلستان با 6.4% و بیشترین میزان آن در استان لرستان است که بیکاری به 19% می‌رسد. با یک نگاه به این جدول می‌توان استان‌ها را به لحاظ میزان بیکاری در چهار گروه قرار داد.

گروه استان‌های خوشبخت، که نرخ بیکاری آن‌ها تک‌رقمی است از گلستان آغاز می‌شود و به سمنان با نرخ 9.1% ختم می‌شود. در این فاصله نام شش استان دیگر را می‌توان دید: «هرمزگان، خراسان جنوبی، گلستان، مازندران، زنجان و یزد» آن‌گونه که آمار می‌گوید نباید چندان نگران این استان‌ها بود، به هر حال هستند اقتصاددانانی که درکتاب‌هایشان می‌گویند اشتغال کامل مطلوب نیست و همیشه باید درصدی از بیکاری وجود داشته باشد.

گروه دوم استان‌های امیدوار هستند. استان‌هایی که نرخ بیکاری آنان بین فاصله 10 تا 12% است. استان‌های آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، قم، كردستان، خراسان رضوی، مركزی، بوشهر، تهران و كرمان؛ نه استانی هستند که می‌توانند از وضعیت خود رضایت نسبی داشته باشند. به هر حال نرخ بیکاری از 20درصد که فراتر نرفته است، تنها 10 تا 12درصد مردم این استان‌ها شغلی ندارند که دو ساعت در هفته آن‌ها را مشغول کند.

استان‌هایی هستند که آمار آن‌ها در یک محدوده خاکستری قرار دارد، از 12 درصد اردبیل و اصفهان آغاز می‌شود و به 14.8% کهگیلویه و بویر احمد ختم می‌شود. بیکاری در قزوین، ایلام، خوزستان، سیستان و بلوچستان، كرمانشاه و فارس در این محدوده قرار دارد.

اما برای وضعیت چهار استان بهتر است نامی گذاشته نشود، وگرنه می‌توان آن را به سیاه‌نمایی تعبیر کرد. این چهار استان، گیلان با 15.3% ، چهارمحال و بختیاری با 16.4%، همدان با 18% و لرستان با 19% است. 

نکته حائز اهمیت و جالب توجه در اینجاست که این چهار استان نه در محدوده استان‌های خشک کشور که در گروه استان‌های پرآب و مستعد کشاورزی کشور می‌گنجند. زمینه‌های اشتغال در این چهار استان بسیار فراهم‌تر از سمنان و سیستان است، اما نحوه مدیریت این منابع مردم این استان‌ها را «بیکارترین»‌های کشور کرده است.

بیکاری چرا؟
در تبیین علت رشد نرخ بیکاری در سال 88 در قیاس با سال‌های گذشته دولت محمود احمدی‌نژاد، یک تبیین کلی می‌توان داشت. کنترل تورم از طریق استمرار رکود اقتصادی.
 
جمشید انصاری، نماینده مردم زنجان پیش از این به فرارو گفته بود: «با ایجاد رونق شاید چند سالی شاهد تورم هم باشیم، اما قادر خواهیم بود در میان‌مدت بر تورم غلبه کنیم. سیاست دولت، کنترل تورم بوده است و به همین دلیل به سمت ایجاد رونق در اقتصاد نرفته در نتیجه واحدهای تولیدی با مشکل جدی مواجه هستند و نیروهای کار از واحدهای تولیدی اخراج می‌شوند.»
برای خواندن متن کامل مصاحبه جمشید انصاری کلیک کنید. 

علاوه بر این نرخ پراکندگی بیکاری 12.6% است. ظاهراً به منظور مدیریت این وضعیت طبق منشور کاری وزارت کار مقرر شده است تا فاصله نرخ بیکاری استانهای کشور تا پایان برنامه پنجم توسعه باید به 5 درصد برسد.