دکتر نجفی! میرملاس را دریابید*

مهدی دوست محمدی

دکتر محمدعلی نجفی برای مردم ایران چهره ای شناخته شده است. مردی اندیشمند و دغدغه مند که به ویژه در میان فرهنگیان و دانشگاهیان کشور بسیار مورد احترام و تکریم است. استاد بازنشسته ی دانشگاه صنعتی شریف و سیاستمدار کهنه کار که به زعم عموم تا کنون کارنامه ی درخشانی از خود به جا گذاشته است، زعامت یکی از حیاتی ترین و مهم ترین ارگان های فرهنگی کشور یعنی سازمان میراث فرهنگی را در دولت تدبیر و امید عهده دار گشته و چراغ امید را در دل های دوستداران میراث فرهنگی و تاریخی ایران برافروخته است. او که می ر فت تا تجربه و توانایی خود را در زیربنایی ترین وزارت خانه ی کشور یعنی آموزش و پرورش به کار گیرد و با اختلاف یک رأی از مجموع ۲۸۴ رأی از این مهم بازماند، حال به زعم نگارنده تصدی حیاتی ترین ارگان فرهنگی کشور را در دست گرفته است. نهادی که کم کاری و بی توجهی گردانندگان آن  به آثار تاریخی، صنایع  دستی و گردشگری مملکت در طول سال های قبل و بعد از انقلاب چه در قالب وزارت فرهنگ و هنر چه در قالب های دیگر و حال در قامت سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، همواره دغدغه ی بزرگ فرزندان این دیار و دلسوزان حفظ تاریخ و تمدن ایران زمین بوده است.

یکی از جلوه های حقیقی تاریخ و تمدن کهن ایران غار میرملاس است. بر اساس آنچه در دانشنامه ی ویکی پدیا با اندکی ویرایش آمده است، این غار در حدود ۱۸کیلومتری شمال شرقی شهرستان کوهدشت در استان لرستان قرار دارد. نقاشی‌ها و نگاره‌هایی بر دیواره‌های جنوبی و شمالی این غار باقی مانده است که بیشتر صحنه‌هایی از رزم، شکار، انسان و حیوان را نشان می‌دهد. نقوش حیواناتی چون گوزن، گاو، سگ، روباه و خصوصا اسب و سوار در حال تیراندازی و شکار و موضوعات رزمی با رنگ‌های قرمز و سیاه بر دیواره این غار نقش بسته است. اندازه صورت‌ها در نگاره‌های سنگی میرملاس بین ۱۰ تا ۳۰ سانتیمتر و اغلب با نقش‌های حیوانات به صورت نیمرخ است.
نفاشی های روی این غار فاقد هرگونه پوشش و محافظ می باشد. ورودی غار به علت ریزش طبقات فوقانی مسدود می باشد.نقوش دیواره ایوان غار توسط عوامل انسانی و طبیعی مخدوش شده و به سختی قابل مشاهده است.
براساس نظر کارشناسان سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی پیشینه این سنگ نگاره‌ها به هزاره دهم ق .م یعنی بیش از ۱۲ هزار سال پیش می‌رسد.البته این تاریخ مورد اختلاف نظر می باشد.
در بالای کوه سرسرخین در کوه همیان نیز که از دیگر کوههای شهرستان کوهدشت است چنین سنگ‌نگاره‌هایی به چشم می خورد.
سنگ نگاره های کوه میرملاس شهرستان کوهدشت در ردیف نقوش غارهای کرکس و لاسکو در فرانسه است و اخیراً در فهرست موقت جهانی به ثبت رسیده اند.

اما چند سالی ست داد دوستداران میراث فرهنگی و این اثر ارزشمند، در منطقه ی کوهدشت و کم و بیش در دیگر مناطق کشور بلند شده است اما دریغ از جواب و دست کم توجیهی قانع کننده که اندکی دل ها را آرام و ذهن ها را بی خیال کند. سال گذشته در نتیجه ی اعتراض هنرمندان کوهدشت و تجمع آن ها در محل سنگ نگاره های میرملاس مدیرکل میراث فرهنگی استان لرستان و نماینده ی شهرستان کوهدشت در مجلس شورای اسلامی قول پیگیری موضوع حفاظت از این اثر بی همتا و نصب حفاظ شیشه ای نشکن بر روی آن را دادند اما هر بار در برابر سئوال خبرنگاران و پرسشگران نبود اعتبار را عامل به تأخیر افتادن این قضیه عنوان می کنند. جالب این است که این اثر بزرگ و مهم حتی یک تابلوی راهنما ندارد. کاوشگران غیر مجاز قسمت پائین سنگ نگاره ها را به شدت تخریب کرده اند و نقوشی که افراد کم توجه با زغال و رنگ بر روی نگاره ها کشیده اند باعث محو نسبی آثار شده است. در نتیجه برای نجات نقوش باقیمانده اقدام فوری لازم است.

حال با روی کار آمدن دکتر نجفی این مرد اندیشمند و فاضل و فعال سیاسی و فرهنگی محبوب، انتظار مردم دیار طرهان( کوهدشت) که به حق باید انتظار تمام جهانیان تلقی شود از ایشان این است که نهایت توجه و سرعت را به کار گیرند تا اندک نقوش باقیمانده و در امان مانده ی این اثر ارزشمند و بی نظیر، حفظ شده و به آیندگان منتقل شود.

 * این مطلب پیش تر در هفته نامه ی سیمره منتشر شده است.